Wybór świętego Urbana, papieża i męczennika z III wieku, na patrona kapliczki nie był przypadkowy. W kulturze ludowej czczono go jako orędownika dobrej pogody, opiekuna plonów i urodzajów. Dla społeczności wiejskiej, której byt całkowicie zależał od natury, wiara w pośrednictwo świętego była bardzo głęboka.
Architektura i symbolika
Kapliczka w Odrowążu przyciąga uwagę swoją formą. Murowana, dwukondygnacyjna budowla ze ściętymi narożami u dołu prezentuje styl charakterystyczny dla XIX-wiecznej architektury małomiasteczkowej i wiejskiej. Taka forma nadaje obiektowi zarazem stateczności i lekkości, czyniąc go harmonijnie wpisanym w krajobraz wsi.
Wnętrze kapliczki to skromne, ale przejmujące świadectwo pobożności. Centralnym punktem jest niewielki ołtarz, na którym umieszczono krzyż – znak ofiary Chrystusa – oraz figurę Matki Bożej, będącej dla wiernych źródłem pociechy i nadziei. Na ścianie dominuje jednak wizerunek samego patrona – obraz św. Urbana. Jego obecność w tym miejscu była codziennym przypomnieniem o opiece, jakiej rolnicy spodziewali się dla swoich pól i rodzin.
Ważnym elementem wyposażenia kapliczki jest ręcznie napędzany dzwon. Przez wiele dekad przypominał on lokalnej społeczności o modlitwie Anioł Pański, a także obwieszczał śmierć mieszkańca Odrowąża.
Historia i tradycja pisana datami
Obecna budowla, wzniesiona najprawdopodobniej w 1841 roku, nie była pierwsza w tym miejscu. Zastąpiła ona starszą, drewnianą zapewne, konstrukcję. Można przypuszczać, że budowa zarówno pierwszej, jak i jej murowanej następczyni, była aktem zbiorowej mobilizacji i wyrazem przywiązania do tradycji w trudnych czasach zaborów.
Najbardziej wymownym świadectwem żywotności tradycji jest doroczna uroczystość odbywająca się 25 maja, w dzień świętego Urbana. Wówczas to kapliczka staje się centrum uroczystej procesji błagalnej o urodzaje. Ten barwny i podniosły obrzęd, praktykowany jest nieprzerwanie od pokoleń. Uczestniczą w nim mieszkańcy wsi, a także inni, pozostali parafianie. W kondukcie niesie się także obraz świętego Urbana, figurę Matki Bożej, a także chorągwie i sztandary. Nie brak też pieśni oraz aktów zawierzenia świętemu patronowi.
Zakończenie
Kapliczka św. Urbana w Odrowążu to znacznie więcej niż tylko zabytkowy obiekt. To milczący strażnik historii i architektoniczny symbol wiary. Przetrwała zmiany polityczne, społeczne i gospodarcze, pozostając niezmiennym punktem odniesienia dla lokalnej społeczności. Jest namacalnym łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością oraz ziemią a niebem.

Napisz komentarz
Komentarze